Ο κνησμός (ή αλλιώς φαγούρα) είναι ενοχλητικό σύμπτωμα που δημιουργείται στο δέρμα  παροδικά ή μόνιμα και αναγκάζει κάποιον να ξύνεται για να ανακουφιστεί. Μπορεί να  συνοδεύει ασθένειες, ή και να προκαλείται από άλλα αίτια, π.χ. τροφές, φάρμακα. Μπορεί να είναι σύντομος ή να έχει μεγάλη διάρκεια, με διαφορετική ένταση. Σε κάθε περίπτωση αυτός που τον έχει θέλει συνήθως να απαλλαγεί το συντομότερο.

Ορισμένες από τις βασικότερες αιτίες είναι οι εξής:

–  Παθήσεις όπως: Ψωρίαση, ατοπική δερματίτιδα, ξηροδερμία, ψώρα, κνίδωση, λοίμωξη από μύκητες, έκζεμα, έρπης (ζωστήρας και απλός), διαβήτης, αναιμία, νεφρικές νόσοι

– Νευρολογικές-ψυχιατρικές διαταραχές: Άγχος, κατάθλιψη, κακή-αρνητική ψυχολογία

– Διάφορες αλλεργίες (σαν αντίδραση ): σε φυτά, γύρη, σκόνη, τρίχωμα ζώων, τροφές, ποτά, φάρμακα, ρούχα, απορρυπαντικά

– Ακραίες καιρικές συνθήκες : Κυρίως πολύ ζέστη

– Τσίμπημα εντόμου: κουνούπι, σφίγκας, κοριού, ψύλλου, αράχνης

– Γυναικείες ορμονικές διαταραχές: σε εμμηνόπαυση ή  εγκυμοσύνη.

Μπορεί να εμφανιστεί οπουδήποτε και να έχει μικρότερη, μεγαλύτερη έκταση, ή  ακόμη και σε ολόκληρο το σώμα. Χαρακτηριστικά σημεία που εμφανίζουν κνησμό είναι: το τριχωτό της κεφαλής, τα χέρια, τα πόδια και η γεννητική περιοχή.

Για την θεραπεία και την αντιμετώπιση, ο γιατρός θα συστήσει φαρμακευτική αγωγή ανάλογα με το αίτιο που τον προκάλεσε. Γενικές οδηγίες για την μείωση του σε μικρό ή μεγάλο βαθμό είναι η καλή ενυδάτωση του δέρματος με την χρήση κατάλληλων κρεμών, καθημερινό μπάνιο με χλιαρό ή δροσερό νερό αλλά όχι για πολύ ώρα, χρήση άνετων ρούχων (βαμβακερά), προσπάθεια να μην ξυνόμαστε όταν μας πιάνει.